Omloop aan ondernemingskredieten op recordhoogte
6 december 2022 - 6 min leestijd
Het uitstaand volume aan ondernemingskredieten lag eind september 2022 6,3% hoger dan een jaar eerder en bedroeg 184,4 miljard euro. Het bedrag aan opgenomen kredieten lag nog nooit zo hoog.
- Het aantal verstrekte kredieten stabiliseerde terwijl het bedrag aan verstrekte kredieten steeg. In het derde trimester van 2022 werden er 0,2% minder kredieten verstrekt dan in hetzelfde trimester van vorig jaar. De verstrekte bedragen lagen 10,8% hoger dan in hetzelfde trimester van vorig jaar.
- De kredietaanvragen kenden net de omgekeerde evolutie. In aantal werden er in het derde trimester van 2022 nog altijd meer ondernemingskredieten aangevraagd dan in dezelfde periode van 2021, maar het totaalbedrag van deze aangevraagde kredieten daalde relatief sterk.
- De weigeringsgraad lag voor een derde trimester op het laagste niveau ooit. De banken bleven dus krediet verlenen, al werden de voorwaarden mogelijks wat aangescherpt.
Uitstaand bedrag aan ondernemingskredieten op een recordniveau
Op het einde van september lag het uitstaande bedrag aan opgenomen ondernemingskredieten, inclusief verbinteniskredieten, op een recordhoogte van 184,4 miljard euro. In vergelijking met september 2021 steeg het uitstaande bedrag hierdoor met 6,3%. Deze jaargroei was op zich zelfs zeer sterk. In 2021 bedroeg de jaargroei 4,3% terwijl dat in het covidjaar 2020 maar 3,4% was.
Dit zijn bijvoorbeeld garantiekredieten of documentaire kredieten.
Kredietproductie nam toe in bedrag
De evolutie van het aantal verstrekte kredieten schommelt reeds sinds het vierde trimester van 2021 tussen de -2,0% en +2,0%. Ook in het derde trimester van 2022 is dit het geval, waar het aantal nieuwe kredieten nagenoeg op hetzelfde niveau lag dan in hetzelfde trimester van 2021. De verstrekte bedragen lagen 10,8% hoger dan in hetzelfde trimester van vorig jaar.
Deze stijging in bedrag situeert zich voornamelijk in het corporate segment, waar het financieringsbedrag per dossier hoger ligt dan vorig jaar.
Vraag naar nieuw krediet verzwakt in bedrag
In het derde trimester van 2022 vroegen ondernemers 5,3% meer kredieten aan dan in dezelfde periode vorig jaar. In bedrag was er echter een daling van 8,6%.
Uit de BLS-enquête (Bank Lending Survey) blijkt volgens de vier grote banken dat de vraag naar leningen of kredietlijnen door niet-financiële vennootschappen in het derde trimester van 2022 is afgenomen. Men verwacht dat dit ook het geval zal zijn in het vierde trimester van 2022. Er is vooral minder vraag naar kredieten voor het financieren van investeringen en overnames.
In de grafiek komt een positief (negatief) percentage overeen met een toename (afname) van de kredietvraag. Een nul percentage komt overeen met een stabilisering.
Ondernemers ervaren meer kredietbelemmeringen
De banken hebben in het derde trimester procentueel nog nooit zo weinig kredietaanvragen geweigerd. De weigeringsgraad ligt voor een derde trimester dan ook op het laagste niveau ooit.
Nochtans meldden de vier grote banken via de BLS-enquête dat de gehanteerde criteria bij het goedkeuren van leningen (of kredietlijnen) aan niet-financiële vennootschappen in het derde trimester van 2022 werden aangescherpt. Men verwacht dat dit ook het geval zal zijn in het vierde trimester van 2022. Dit kan vooral worden verklaard door de minder goede verwachtingen voor de economische bedrijvigheid.
In de grafiek hieronder komt een positief (negatief) percentage overeen met een verstrakking (versoepeling) van de kredietvoorwaarden. Een nul percentage komt overeen met een stabilisering.
Ook de resultaten van de kwartaalenquête van de Nationale Bank van België (NBB) over de perceptie van de kredietbelemmeringen bij ondernemingen, geven aan dat de banken hun kredietvoorwaarden zouden hebben verstrengd. Volgens die enquête waren er in oktober 2022 meer ondernemers die een grotere kredietbelemmering ervaarden dan voordien. Het deel van de ondernemingen die de kredietvoorwaarden als ongunstig beschouwden, lag in oktober 2022 immers op 35,7%, terwijl dat in juli 2022 maar 24,1% was.
Zowel de kleine, middelgrote, grote als zeer grote ondernemingen oordeelden dat de kredietvoorwaarden restrictiever zijn geworden in oktober 2022.
De onderstaande grafiek geeft de evolutie van de kredietperceptie weer. Een daling wijst op een versoepeling van de kredietvoorwaarden. Een stijging geeft dan weer aan dat het volgens ondernemingen minder voordelig is om een krediet te verkrijgen.
De rentetarieven stijgen
Volgens gegevens van de NBB bedroeg de gewogen gemiddelde rente op nieuwe bedrijfskredieten in september 2022 2,77% (t.o.v. 2,41% in augustus 2022). De rentetarieven hebben een aantal jaren rond 1,5% geschommeld, maar vanaf februari 2022 zijn ze beginnen te stijgen door de hogere marktrentes.
