Geldezels: steeds meer jongeren bereid om hun bankkaart uit te lenen in ruil voor geld

Een geldezel laat zijn of haar bankrekening en/of bankkaart en pincode (bewust of onbewust) gebruiken door criminelen om geld wit te wassen. Criminelen beloven geldezels dat ze snel geld kunnen verdienen in ruil voor hun bankkaart en pincode. Zij hebben deze nodig om illegaal verkregen geld (vaak via phishing) op te storten, door te sluizen of meteen cash af te halen. Zo blijven ze zelf onbekend. Een geldezel knapt dus het vuile werk op, maar blijft achter met de ellende. Geldezel zijn is namelijk strafbaar want hij/zij helpt geld witwassen.

Uit een onderzoek van Febelfin in samenwerking met onderzoeksbureau IndiVille blijkt dat vooral jongeren heel vatbaar zijn om geldezel te worden. 16% zou het overwegen om hun bankkaart en pincode te geven in ruil voor geld.

Verontrustend is dat slechts 35% van de totale bevolking weet wat een geldezel is of doet. In 2021 was dit nog 38%. Bij de jongeren weet slechts 22% wat een geldezel is. Dit betekent dat 8 op 10 jongeren niet weet wat een geldezel is.

In hetzelfde onderzoek geeft 5% van de bevolking aan ooit benaderd te zijn met de vraag om geldezel te worden (in 2021: 3%).  Nog eens 6% kent mensen die benaderd zijn.

Bij jongeren is dit fors hoger. 10% is zelf al gepolst hiervoor (6% in 2021) en nog eens 13% kent iemand dat ooit is benaderd.

Zijn geldezels strafbaar? 16% van de totale bevolking heeft er geen idee van. 10% is ervan overtuigd dat er geen strafbare feiten gepleegd worden. Ook hier is het verontrustend dat 14% van de jongeren denkt dat geldezels geen risico’s lopen.

Maar geldezel worden is allesbehalve onschuldig. Een geldezel werkt (onbewust) mee aan witwaspraktijken en fraude, dat zijn strafbare praktijken. Via de bankrekening van de geldezel kan de phisher illegaal verkregen geld terug in het legaal circuit krijgen. De gevolgen zijn niet mals: een geldezel kan aansprakelijk gesteld en vervolgd worden en riskeert zo grote gerechtelijke en fiscale boetes. De bank kan bovendien weigeren om geldezels nog een bankrekening, bankkaart en/of lening toe te kennen. Bovendien riskeert de geldezel dat de phisher zijn/haar rekening plundert.

Tegenwoordig vragen oplichters ook steeds meer naar andere gegevens van geldezels zoals identiteitskaarten (of een kopie ervan), gsm-nummers en adresgegevens. Want ook deze info kan het voor criminelen makkelijker maken om fraude te plegen.

“In onze onderzoeken stellen we vast dat jongeren steeds vaker hun identiteit, al dan niet bewust, laten misbruiken. Regelmatig duiken er feiten van phishing op waarbij het frauduleuze bericht verstuurd werd met een gsm-nummer dat op naam van een minderjarige blijkt te staan. Op die manier blijven de criminelen buiten schot en komen politie en justitie bij deze jongeren uit. We zien trouwens ook dat jongeren hun adres ter beschikking stellen van criminelen om er postpakketten te laten leveren. Via webshops kopen criminelen met buitgemaakt geld dure spullen aan. Ze laten hun bestellingen afleveren op het adres van deze jongeren zodat ze zelf onder de radar blijven. De ultieme ronselkanalen voor dit soort van praktijken zijn verschillende Telegram- en Snapchatgroepen”, aldus Stijn De Ridder, Diensthoofd Commissaris Politiezone Antwerpen.