Cijfers ICB-sector 3de trimester 2018
De Belgische fondsensector kende tijdens het derde kwartaal van 2018 een stijging van 2,2% onder impuls van netto inschrijvingen en koerswinsten van de onderliggende activa. Eind september 2018 bedroeg het netto actief van de in België publiek verdeelde fondsen 200,0 miljard EUR.
Het netto actief van de fondsen die hoofdzakelijk beleggen in vastrentende effecten noteerde een toename van 4,8% gedurende het derde trimester van 2018. Het netto actief van de fondsen die hoofdzakelijk beleggen in niet-vastrentende effecten, zoals “balanced funds” en aandelenfondsen, steeg tijdens deze periode met 1,5%.
Binnen de categorie van de gemengde fondsen kenden de pensioenspaarfondsen een lichte daling van 31 miljoen EUR gedurende de periode juli – september 2018. Deze daling is toe te schrijven aan het feit dat gedurende de maand september 2018 voor de vierde maal de versnelde inning aan anticipatieve heffing werd afgehouden (cf. de 5 x 1 % regel).
De aandelenfondsen kenden de grootste absolute stijging van hun netto actief tijdens het derde trimester van 2018 en dit dankzij koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa. De monetaire fondsen kenden de grootste relatieve stijging tijdens deze periode.
Vooruitzicht vierde trimester
Tijdens het laatste kwartaal van 2018 verwacht BEAMA dat de Belgische fondsensector merkbaar het effect zal ondervinden van volatiele marktomstandig-heden en renteschommelingen gedreven door internationale politieke en economische onzekerheid. Een voorlopige schatting komt uit op een daling van het netto actief van om en bij de 5%.
Een dergelijke evolutie wordt verwacht in meerdere Europese landen.
Belgische fondsenmarkt
De Belgische fondsenmarkt wordt gedefinieerd als ‘het in België openbaar verdeeld netto actief van fondsen naar Belgisch en buitenlands recht’. Hierbij rapporteert BEAMA over alle aandelenklassen van de openbare fondsen die in België gecommercialiseerd mogen worden.
Conform de lijst van openbare instellingen voor collectieve belegging op de FSMA website.
Onderzoek van BEAMA toont aan dat de netto activa van de in België publiek gecommercialiseerde fondsen gedurende het derde kwartaal van 2018 met 4,4 miljard EUR, ofwel 2,2%, stegen. Hierdoor vertegenwoordigden de in België publiek gecommercialiseerde fondsen eind september 2018 200,0 miljard EUR, hetgeen een nieuw historisch record bedrag vormt voor de Belgische fondsensector.
De stijging van de Belgische fondsenmarkt gedurende de periode juli – september 2018 wordt verklaard door het aanhoudende beleggersvertrouwen, hetgeen zich vertaalt in positieve netto inschrijvingen.
Over de eerste 9 maanden van 2018 steeg het netto actief van de in België publiek verdeelde fondsen met 2,8%, ofwel 5,5 miljard EUR. In alle kwartalen van de periode januari – september 2018 wisten de fondsen netto inschrijvingen op te tekenen. Doch deze positieve instromen werden licht afgezwakt door koersverliezen opgetekend door de onderliggende activa.
Kortom, over de eerste 9 maanden van 2018 heen kan er gesteld worden dat de toename van 2,8% volledig toe te schrijven is aan netto inschrijvingen wat aangeeft dat, net zoals de 4 voorgaande jaren, de beleggers opnieuw fondsen opzoeken om spaargelden in te beleggen.
Over de periode januari – september 2018 heen waren de gemengde fondsen de sterkste groeier met een toename van 5,1%.
De stijging van de gemengde fondsen gaat tevens gepaard met het toenemende gebruik van dakfondsen. De opmars van dakfondsen wordt beïnvloed door o.a. de regelgeving en de zoektocht naar (kosten)efficiëntie.
Percentage aan retail aandelenklassen op de Belgische fondsenmarkt
BEAMA definieert retail aandelenklassen als zijnde aandelenklassen die mogen aangeboden worden aan particulieren, waarbij de minimale (initiële) inleg niet meer bedraagt dan 100.000 EUR en waarbij er geen bijkomende voorwaarden worden opgelegd door de beheerder van het fonds. Tijdens de eerste jaarhelft van 2016 werden zodoende technische verfijningen in de statistieken van BEAMA doorgevoerd.
Fondsen die overwegend beleggen in vastrentende effecten
Binnen de groep van de fondsen die overwegend beleggen in vastrentende effecten, stegen de activa van de in België gecommercialiseerde obligatiefondsen met 1,4 miljard EUR, ofwel 4,1 %, gedurende het derde kwartaal van 2018 waardoor ze eind september 2018 uitkomen op een bedrag van 36,5 miljard EUR. Deze beweging vloeit voort uit koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa.
De netto activa van de monetaire of geldmarktfondsen tekenden een stijging op van 0,5 miljard EUR, ofwel 9,2 %, gedurende de periode juli – september 2018.
Als geheel stegen de netto activa van de fondsen die overwegend beleggen in vastrentende activa gedurende het derde kwartaal van 2018 met 4,8 %, waardoor hun gecommercialiseerd netto actief eind september 2018 uitkwam op 42,8 miljard EUR.
Over de eerste 9 maanden van 2018 heen stegen de netto activa van de fondsen die overwegend beleggen in vastrentende activa met 10,7 %, oftewel 4,1 miljard EUR.
Fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende effecten
Binnen de groep van de fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende effecten (zoals bv. aandelenfondsen) werden veelal stijgende tendensen opgetekend gedurende het derde kwartaal van 2018 en dit ten gevolge van netto inschrijvingen.
De activa in België van de aandelenfondsen namen toe met 2,0 miljard EUR, oftewel met 3,7 %, in de periode juli – september 2018. Deze stijging is toe te schrijven aan koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa aangevuld met netto inschrijvingen. Eind september 2018 bedroeg het vermogen van de aandelenfondsen 56,0 miljard EUR.
Gedetailleerde evolutie van het gecommercialiseerde vermogen gedurende het laatste decennium.
De categorie van de gemengde fondsen(inclusief de pensioenspaarfondsen) tekende een toename van 0,6 miljard EUR, of 0,6 %, op tijdens het derde kwartaal van 2018. Dit gebeurde onder impuls van netto inschrijvingen. Daarmee komt het gecommercialiseerde vermogen van de gemengde fondsen per eind september 2018 uit op 95,0 miljard EUR.
Deze fondsen kenden de voorbije jaren een toenemend succes en sinds 2015 vormen ze de grootste activa klasse. Door hun actieve asset allocatie zijn gemengde fondsen zeer geschikt voor het voeren van een risicospreiding-beleid in het kader van MiFID II: zij lenen zich uitstekend tot de afstemming van het product op het risicoprofiel van de cliënten.
Binnen de categorie van de gemengde fondsen kenden de pensioenspaarfondsen een lichte daling gedurende het derde kwartaal van 2018. De pensioenspaarfondsen vertegenwoordigden per einde september 2018 een bedrag aan netto activa ten belope van 19,6 miljard EUR.
Tijdens het derde kwartaal van 2018 tekenden de pensioenspaarfondsen netto terugbetalingen op ten belope van 60 miljoen EUR. Een belangrijke kanttekening hierbij is dat in de maand september 2018 een vierde maal de versnelde inning aan anticipatieve heffing werd afgehouden (cf. de 5 x 1 % regel). Zonder deze versnelde inning zouden er licht positieve netto inschrijvingen opgetekend zijn.
De regering besliste om de anticipatieve heffing op pensioenspaarfondsen te verlagen van 10 % naar 8 %. Tegelijkertijd wordt er wel voorzien in een versnelde inning van de anticipatieve heffing. Concreet houdt deze versnelde inning van de anticipatieve heffing in dat tijdens 2015, 2016, 2017, 2018 en 2019 de pensioenspaarders 1 % anticipatieve heffing vervroegd moeten betalen op hun opgebouwde kapitaal per einde 2014. Op 60 jarige leeftijd zal het resterende saldo ingehouden worden.
De fondsen met kapitaalbeschermingkenden tijdens het derde trimester van 2018 een daling en vertegenwoordigden eind september 2018 een vermogen van 5,3 miljard EUR. Deze beweging is toe te schrijven aan koersverliezen opgetekend door de onderliggende activa.
Globaal stegen de netto activa van de fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende effecten gedurende het derde kwartaal van 2018 met 1,5 %, en waren ze eind september 2018 goed voor een gecommercialiseerd vermogen van 157,2 miljard EUR.
Over de eerste 9 maanden van 2018 stegen de netto activa van de fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende activa met 0,9 %, oftewel 1,4 miljard EUR.
Fondsen naar Belgisch recht
Openbaar verdeelde fondsen naar Belgisch recht
De openbare fondsen naar Belgisch recht waren eind september 2018 goed voor een totaal beheerd netto actief van 158,4 miljard EUR. Op datzelfde ogenblik vertegenwoordigden de pensioenspaarfondsen hierin 19,6 miljard EUR, ofwel 1/8ste van de openbare fondsen naar Belgisch recht.
De berekening van de gemiddelde return van de pensioenspaarfondsen op jaarbasis per 30 september 2018 levert volgend resultaat op:
- Op 1 jaar: +0,2 %
- Op 3 jaar: +4,5 %
- Op 10 jaar: +5,3 %
- Op 25 jaar: +6,6 %
BEAMA heeft een boordtabel omtrent pensioenspaarfondsen ontwikkeld die als bijlage aan dit persbericht is toegevoegd. Dankzij deze boordtabel worden op kwartaalbasis de kerncijfers rond derde pijler pensioenspaarfondsen en hun evolutie op een beknopte manier visueel weergegeven.
Niet-openbaar verdeelde institutionele fondsen naar Belgisch recht
Sinds de uitvoerings-KB’s gepubliceerd werden in het Belgisch Staatsblad van 18 december 2007, kunnen investeringsvehikels ontwikkeld worden op maat van institutionele beleggers en dit onder de vorm van “Institutionele ICB met een veranderlijk aantal rechten van deelneming”. Deze institutionele fondsen zijn niet-openbare fondsen die dienen aangemeld te zijn bij de FOD Financiën.
Daarnaast bestaan nog andere niet openbare fondsen die privaat geplaatst worden.
Deze institutionele fondsen dienen niet verward te worden met de openbare fondsen met niet-retail aandelenklassen, die zijn aangemeld bij de FSMA.
Eind september 2018 vertegenwoordigden de 148 institutionele compartimenten naar Belgisch recht 19,8 miljard EUR aan netto actief. Deze fondsen spreken vele institutionele beleggers aan, mede doordat zij diepgang geven aan de institutionele markten op het vlak van financiële activa en pensioenvorming.
Meer informatie
Contacteer
- de vertegenwoordiging voor BEAMA: Marnix Arickx, Voorzitter BEAMA, (02 274 83 80 – marnix.arickx@bnpparibas.com)
- de algemene perscontacten van Febelfin: 02 507 68 31 – press@febelfin.be