Zo word jij geen slachtoffer van vriendschapsfraude
Bijna dubbel zoveel Belgen werden vorig jaar slachtoffer van vriendschapsfraude, dat blijkt uit cijfers van de FOD Economie. Bij deze vorm van online oplichting doet een crimineel zich voor als een vriend van het slachtoffer. Het doel is slachtoffers zoveel mogelijk geld afhandig maken. Hoe herken je het? En hoe kan je je ertegen wapenen?
Hoe werkt het?
Oplichters zoeken hun slachtoffers vaak via datingsites en applicaties zoals Tinder, maar ze gebruiken ook e-mail, chat of sociale media zoals Facebook of Instagram.
Met een vals profiel of gestolen identiteit winnen ze je vertrouwen en spelen ze daarna in op je emoties om geld te vragen. Voor een vliegtuigticket om je te komen bezoeken of voor medische kosten van een ziek familielid, elke reden is goed om geld te ontvangen. Hoe dan ook, er zal altijd iets gebeuren in hun verhaal waardoor er opnieuw geld nodig is.
Opgepast: wanneer je in aanraking komt met zo’n profiel, is de kans groot dat dit fake is.
Zo herken je vriendschapsfraude
- Ze opereren vaak vanuit het buitenland.
- Vriendschapsfraudeurs gebruiken een valse naam en foto’s. Een tip om de echtheid van foto’s te checken: Gebruik Google Search. Vindt die meerdere versies van de foto met verschillende namen? Dan heb je te maken met een fraudeur.
- Ze hebben een fraai profiel: een goedbetaalde job, een prachtige foto, ...
- Ze kunnen als geen ander je gevoelens manipuleren en sympathie opwekken.
- Ze vragen je meerdere keren om geld, en hierna verdwijnen ze plots van de radar. Jij blijft achter, vaak met een pak minder centen dan ervoor.
Betaal nooit!
Je ‘vriend’ wil dat je het geld overschrijft via een anonieme overschrijving, zoals via Western Union of Moneygram. Ga hier niet op in. Een anonieme overschrijving zorgt ervoor dat je niet kan nagaan op welke rekening het geld werd gestort. Eens overgeschreven, zijn die centen dus echt weg. Als iemand vraagt om op die manier over te schrijven, is er iets niet pluis.
Enkele tips om jezelf te beschermen tegen vriendschapsfraude
- Aanvaard niet zomaar vriendschapsverzoeken van een wildvreemde.
- Controleer altijd de echtheid van een profiel.
- Wees voorzichtig wanneer je iemand online ontmoet. Vertrouw niet zomaar op (te) mooie profielen van mensen die toenadering zoeken via sociale media. Vaak zijn die profielen fake, dus vraag zeker genoeg informatie aan je nieuwe vriend(in).
- Vertrouw niet zomaar iedereen
- Breng jezelf en je identiteit niet in gevaar door mensen te snel te vertrouwen. Houd persoonlijke informatie dan ook voor jezelf.
- Wees op je hoede voor “zielige” verhalen
- Ga niet te snel mee in de mogelijke emotionele manipulatie van je zogenaamde vriend of geliefde wanneer deze om geld begint te vragen.
- Houd je portemonnee dicht
- Geld sturen naar een wildvreemde die je nog nooit in het echt hebt ontmoet, is niet het beste idee. Ook als speelt die in op je gemoed, schrijf geen geld over. Dat ben je sowieso kwijt.
Toch ingetrapt?
Hadden ze je toch beet? Contacteer de lokale politie en verzamel zoveel mogelijk bewijsmateriaal, zoals het online profiel van de oplichter, de prints van chatgesprekken en betalingsbewijzen. Als de verloren som geld te klein is, wordt de zaak geseponeerd. Als het om erg veel geld gaat, zal er meestal een onderzoek gestart worden.
Meldpunt
Denk je dat je te maken hebt met een oplichter? Neem dan contact op met het meldpunt van de Federale Overheidsdienst Economie. Zo kan je toekomstige slachtoffers voor hetzelfde behoeden.
De FOD Economie lanceerde ook een campagne over vriendschapsfraude: "Te mooi om waar te zijn". Je vindt er getuigenissen en nog meer tips om oplichters te herkennen.