Financiële onafhankelijkheid zorgt voor vrijheid

23 april 2023 - 8 min leestijd

Interview met Laura Lumingu, Corporate Culture &
DEI Officer bij KBC over financiële geletterdheid bij 
vrouwen

 

De OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) polste via een internationaal onderzoek naar de financiële kennis van volwassenen. De resultaten brachten belangrijke verschillen tussen mannen en vrouwen aan het licht: zo blijkt dat mannen statistisch gezien over meer financiële kennis beschikken dan vrouwen. Bovendien scoren ze ook hoger op vlak van financieel welzijn. Febelfin sprak met Laura Lumingu, Corporate Culture & DEI Officer bij KBC, over financiële geletterdheid en financiële educatie  bij vrouwen.

 

Laura, kan je jezelf in een paar woorden voorstellen?

 

Ik ben Laura Lumingu, 34 jaar oud en samenwonend met mijn vriend en dochter van 4 in Herent. Ik werk intussen al 12 jaar bij KBC.

Hoe ben je in de banksector terechtgekomen? Bewust of eerder door toeval?

 

Van de schoolbanken kwam ik eerder toevallig bij KBC terecht. Ik heb communicatiewetenschappen gestudeerd. KBC organiseerde toen een ICT Academy. Gedurende 3 maanden kreeg ik een opleiding om me om te scholen tot programmeur en daarna aan de slag te gaan als software engineer.

Met succes want ik werk nu al 12 jaar bij KBC. Naast IT en online banking, heb ik ook verschillende strategische consultancy rollen in KBC bekleed. En sinds kort werk ik bij het Corporate Culture Team, waarbij ik me focus op projecten rond bedrijfscultuur, diversiteit en inclusie. We hebben een diversiteitsnetwerk binnen KBC (“Diversity rocks”) dat ik coördineer.

Uit een studie van de OESO uit 2020 blijkt dat mannen over meer financiële kennis beschikken en dus financieel vaardiger zijn dan vrouwen. Hoe kan je dit verschil verklaren?

 

Simpel: vrouwen mogen nog maar sinds de jaren ‘50 zonder toestemming van hun man of een mannelijk familielid een eigen bankrekening openen. Dat is nog niet zo lang geleden.  Die achterstand moeten vrouwen vandaag nog meedragen en bijbenen. We ontbreken ook aan vrouwelijke rolmodellen.  Iedereen kent de Amerikaanse topinvesteerder Warren Buffett, maar wie kent de vrouwelijke rolmodellen? Geraldine Weiss bijvoorbeeld, een van de eerste vrouwen die bewees dat zij ook succesvolle investeerders kunnen zijn. Vrouwelijke rolmodellen blijven bij dat thema nog te veel op de achtergrond.

Zou een verschil in het beheer van financiën dit verschil tussen mannen en vrouwen kunnen verklaren?  Of kunnen er andere factoren meespelen, zoals de stereotypen over vrouwen en het beheer van financiën die nog steeds aanwezig zijn in onze samenleving?

 

Vrouwen verdienen gemiddeld nog steeds minder dan mannen. Als we het specifiek hebben over investeringen en beleggingen, blijft er simpelweg minder geld over voor vrouwen om daarmee bezig te zijn. Bovendien vragen zaken zoals beginnen met beleggen, ook een tijdsinvestering en daar kan het schoentje ook wel knellen. Vrouwen – meer dan mannen – steken veel tijd in huishoudelijke taken en hun gezin. Tel daar nog eens carrière en een sociaal leven bij, en dan blijft er maar weinig tijd over om met geldzaken bezig te zijn. Beleggen is dan meestal geen prioriteit.

Bovendien geldt “If you can’t see it you can’t be it”. Als je in je omgeving weinig vrouwen ziet die bezig zijn met geldzaken, dan wordt dat onderling ook niet bespreken. Neem nu  een onderwerp  zoals crypto currency, dat zal in mannelijke vriendengroepen eerder besproken worden dan in vrouwelijke.  Zo houd je dat natuurlijk mee in stand. Er zijn zogezegd een aantal zaken die meer bij mannen horen, en meer bij vrouwen en dat heeft in onze maatschappij nog steeds invloed op wie dan interesse toont in financiën. Terwijl toch juist veel vrouwen het gezinsbudget beheren. Wanneer het over investeren en beleggen gaat, merk je zeker een grotere kloof.

Zijn er momenteel Belgische initiatieven die specifiek gericht zijn op het verbeteren van de financiële educatie voor vrouwen? Zo ja, welk initiatief heeft een indruk nagelaten, en waarom?

 

Zulke initiatieven zullen bestaan, maar zelf kan ik er niet direct een opnoemen. Wat volgens mij zeker een impact heeft gehad de afgelopen jaren zijn digitale beleggingsplatformen. Zij bieden naast hun platform ook vaak online trainingen aan en maken zo financiële educatie vooral rond beleggen en investeren veel toegankelijker voor consumenten.

Het corona-effect is hierbij niet de onderschatten: plots hadden mensen meer tijd om te gaan beleggen. Niet alleen jongeren maar ook meer vrouwen ontdekten toen de beurs. Voor mij heeft dit zeker een positieve impact nagelaten.  

Moeten scholen financiële educatie een meer prominente plaats geven in hun curriculum? Moet financiële educatie op hetzelfde niveau worden geplaatst als bijvoorbeeld geschiedenis of aardrijkskunde?

 

Absoluut, en dit voor iedereen. Voor leerlingen uit alle studierichtingen. Elk van ons moet vroeg of laat een budget kunnen beheren. Ik vind dat je tenminste op school een project financieel moet leren organiseren. Er zijn tegenwoordig ook genoeg leuke gamification-apps waarmee je je eigen financieel beheer kunt doen. Er is voor het onderwijs absoluut een belangrijke rol weggelegd voor het aanleren van financiële vaardigheden.

Zouden we ons nog meer moeten richten op initiatieven die specifiek focussen op financiële geletterdheid van vrouwen? Zo ja, hoe pakken we dat het beste aan?

 

Wat ik vooral belangrijk vind is financiële zelfredzaamheid. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat je financieel onafhankelijk bent én kan blijven als je gaat samenwonen of trouwen met een partner. Op die manier bescherm je jezelf, moest het op een dag toch mislopen. Als jij een zwaardere rol opneemt in het huishouden en daardoor parttime gaat werken, dan heeft dat een effect op jouw inkomen en later ook op jouw pensioen. Hier wil je natuurlijk in het begin niet aan denken, dat het mis kan gaan. Maar moest ikzelf bijvoorbeeld plots alleen komen te staan, dan vind ik het belangrijk dat ik op mijn financiële onafhankelijk terug kan vallen.

Financiële onafhankelijkheid zorgt voor vrijheid, of dit nu via beleggingen of andere alternatieven zijn, want zou bouw je verder aan je financiële onafhankelijkheid. Daar mag van mij nog meer focus op worden gelegd.  

Ik ben van mening dat financiële informatie en educatie tegenwoordig op een heel laagdrempelige manier kan worden gebracht. Het is geen onderwerp meer waarvoor je bang moet zijn. Geld verdienen en het kunnen beheren kan heel leuk zijn. Zeker als je het met de jaren ziet aangroeien (lacht).

Als je 20 jaar terug in de tijd kon gaan, zou je dan iets veranderen aan de manier waarop jou als kind geleerd werd om met geld om te gaan? En welke raad zou je aan ouders geven om hun kinderen voldoende financiële vaardigheden aan te leren?

 

In mijn gezin was het een kwestie van elke maand rondkomen. Er was geen sprake van beleggen en investeren, dat zijn dingen waar ik pas veel later mee in aanraking kwam. Ik heb vooral geleerd hoe ik zuinig moet zijn, hoe ik kon rondkomen, lenen voor mijn studies, mijn stages kon financieren, hoe ik mijn leningen kon terugbetalen, enz. De financiële situatie die je thuis en via je ouders ervaart, is voor iedereen anders. Ikzelf ben daardoor wel heel goed geworden in tweedehands pareltjes zoeken, en ik ken alle bestaande schoolbeurzen die voor wat extra financiële steun zorgen. In die zin heeft mijn thuissituatie me zeker dingen geleerd over geld. Was ik opgegroeid in een gezin waar geld geen issue was, dan was mijn ervaring natuurlijk volledig anders geweest: dan had ik misschien eerder geleerd over beleggen en investeren.

Mijn dochter wil ik later zoveel mogelijk betrekken bij geldzaken wanneer ze hier oud genoeg voor is. We zullen open en transparant communiceren over geld. Spreken over geldzaken zal bij ons aan tafel geen taboe zijn. Daarnaast zijn er ook zoveel leuke apps die kinderen spelenderwijs heel wat kunnen bijleren over centen. Mijn dochter is nog maar 4, we hebben nog even tijd vooraleer we aan de slag zullen gaan hiermee. Maar als het zover is, laat ik de digitalisering me daarin ondersteunen (lacht).

 Hartelijk dank voor dit interview!